Στις 27.3.1917, ο βουλγαρικός κατοχικός στρατός επέδραμε στην Ιερά Μονή Εικοσιφοινίσσης του νομού Δράμας την οποία λεηλάτησε αρπάζοντας εκκλησιαστικά κειμήλια και χειρόγραφους κώδικες ανεκτίμητης ιστορικής και υλικής αξίας, που αποτελούν πολιτιστική περιουσία και κληρονομιά της Ελλάδος.
Εδώ και εκατό χρόνια, οι βουλγαρικές Αρχές αρνούνται να επιστρέψουν τους παραπάνω λεηλατηθέντες πολιτιστικούς και εκκλησιαστικούς θησαυρούς παρά τις συνεχείς οχλήσεις εκ μέρους των ελληνικών αρχών και εκ μέρους της Εκκλησίας της Ελλάδος, με πιο πρόσφατη την από 26.6.2017 παρέμβαση του Σεβασμιοτάτου Μητροπολίτου Δράμας κ.κ. Παύλου με αφορμή τις από 25.6.2017 δηλώσεις του Προέδρου της Βουλγαρίας Ρούμεν Ράντεφ, με τις οποίες αρνείται την επιστροφή των παραπάνω κλαπέντων εκκλησιαστικών θησαυρών.
Οι ανωτέρω συληθέντες εκκλησιαστικοί θησαυροί, που μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν 907 ιερά λατρευτικά αντικείμενα, 430 χειρόγραφους κώδικες, 467 αρχέτυπα, βρίσκονται σήμερα στη Σόφια, στο Κέντρο Σλαβοβυζαντινών Σπουδών Ivan Dujev και στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της Βουλγαρίας.
Δυνάμει της οδηγίας 93/7/EOK που αφορά στην επιστροφή στον τόπο προέλευσής τους των κλαπέντων αρχαιολογικών θησαυρών και της Σύμβασης της ΟΥΝΕΣΚΟ UNIDROIT του 1970 που προβλέπει τον επαναπατρισμό των πολιτιστικών αγαθών, ερωτάται η Επιτροπή:
Τι μέτρα θα λάβει σε συνεργασία με τις ελληνικές αρχές, προκειμένου να αναγκαστούν οι βουλγαρικές αρχές να επιστρέψουν στην Ι.Μ. Εικοσιφοινίσσης τους παραπάνω λεηλατηθέντες εκκλησιαστικούς θησαυρούς;
Απάντηση της κυρίας Bieńkowska
εξ ονόματος της Επιτροπής
(16.11.2017)
Η οδηγία 2014/60/ΕΕ1 της 15ης Μαΐου 2014 προβλέπει μηχανισμούς συνεργασίας και δικαστικούς μηχανισμούς για την επιστροφή πολιτιστικών αγαθών που έχουν απομακρυνθεί παράνομα από το έδαφος μιας χώρας της ΕΕ και έχουν μεταφερθεί στο έδαφος άλλης χώρας της ΕΕ από την 1η Ιανουαρίου 1993 και μετά. Η οδηγία αυτή δεν έχει αναδρομική ισχύ.
Ωστόσο, κάθε κράτος μέλος μπορεί να εφαρμόσει σε εθελοντική βάση τις ρυθμίσεις που προβλέπονται στην εν λόγω οδηγία για αιτήματα επιστροφής πολιτιστικών αγαθών που απομακρύνθηκαν παράνομα από το έδαφος άλλου κράτους μέλους πριν από την 1η Ιανουαρίου 1993.
1 Οδηγία 2014/60/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014, σχετικά με την επιστροφή πολιτιστικών αγαθών που έχουν απομακρυνθεί παράνομα από το έδαφος κράτους μέλους και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2012 (αναδιατύπωση), ΕΕ L 159 της 28ης Μαΐου 2014, σ. 1. Η οδηγία αυτή κατάργησε την οδηγία 93/7/ΕΟΚ από τις 19 Δεκεμβρίου 2015.