Συνέντευξη με τον Νότη Μαριά, Ανεξάρτητο Ευρωβουλευτή, Επικεφαλής του Πολιτικού Κινήματος Αντιμνημονιακοί Πολίτες, Καθηγητή Θεσμών της ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
Σε σύγκρουση με την γνώμη που κυριαρχεί στον πολιτικό και δημοσιογραφικό κόσμο της Ελλάδας, ο Νότης Μαριάς έχει εκφράσει επανειλημμένα και χωρίς περιστροφές τις θέσεις του υπέρ της αποχώρησης της Ελλάδας από τη Συνθήκη Σένγκεν, ενέργεια την οποία θεωρεί πλέον επιτακτική ανάγκη.
Στις 23 Φεβρουαρίου, το Βέλγιο, όπου εδρεύουν τα Όργανα της ΕΕ, αποφάσισε αναστολή της συμμετοχής του στη Συνθήκη Σένγκεν. Περιμένατε μία τέτοια εξέλιξη τόσο γρήγορα;
Έχω εξηγήσει κατ’ επανάληψη από τον περασμένο Δεκέμβρη ότι το τέλος της Σένγκεν ήταν προειλημμένο. Τα τρομοκρατικά χτυπήματα στο Παρίσι που οδήγησαν την Γαλλία σε προσωρινή παρέκκλιση από την Συνθήκη Σένγκεν ήταν μονάχα η αρχή του τέλους. Άλλωστε, με νόμο που ψηφίστηκε πρόσφατα το γαλλικό κοινοβούλιο επέκτεινε την περίοδο εφαρμογής των μέτρων έκτακτης ανάγκης, μεταξύ των οποίων και οι συνοριακοί έλεγχοι. Ουδέν μονιμότερο του προσωρινού.
Συνέχεια είχαν η Γερμανία, η Αυστρία, η Σουηδία, η Δανία και προχτές το Βέλγιο. Οι κυβερνήσεις αυτών των χωρών επικαλέστηκαν την εσωτερική ασφάλεια λόγω της αδυναμίας διαχείρισης των προσφυγικών ροών και έκλεισαν τα σύνορά τους αναστέλοντας τη Σένγκεν. Η πραγματικότητα είναι ότι, παρά τα συμφωνηθέντα, οι χώρες της Δυτικής και Βόρειας Ευρώπης θα κάνουν τα πάντα προκειμένου να αποτρέψουν τις αφίξεις προσφύγων και παράνομων μεταναστών.
Σε μία περίοδο μαζικής μετακίνησης πληθυσμών με προορισμό την Ευρώπη, όσοι πιστεύουν ακόμα στην διατήρηση της Σένγκεν εθελοτυφλούν.
Η Ελλάδα όμως δεν αποτελεί χώρα προορισμού, αλλά χώρα περάσματος των προσφύγων. Κάποιοι πιστεύουν ότι έξοδος από την Σένγκεν συνεπάγεται αυτόματα εγκλωβισμό εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων στην χώρα μας. Σε τι θα ωφελήσει λοιπόν μία οικειοθελής έξοδος από την ζώνη Σένγκεν;
Τον εγκλωβισμό των προσφύγων στην Ελλάδα απεργάζονται ούτως ή άλλως οι χώρες της ζώνης Σένγκεν. Ποια άλλη μπορεί να είναι η έκβαση της δήθεν προσωρινής παρέκκλισης από τη Συνθήκη Σένγκεν που εφαρμόζουν όλα τα κράτη που αναφέραμε νωρίτερα;
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά τους. Καταρχήν όσον αφορά τον όγκο των ροών: οι πρόσφυγες του συριακού εμφυλίου ανέρχονται αυτή τη στιγμή στα τέσσερα εκατομμύρια, εκ των οποίων ούτε το ένα δεν έχει κατορθώσει ακόμα να περάσει στην Ευρώπη. Σε αυτούς προστίθενται οι πρόσφυγες από το Ιράκ και το Αφγανιστάν, αλλά και πλήθος αραβόφωνων κυρίως πληθυσμών που εκμεταλλεύονται την κατάσταση και ταξιδεύουν με ψεύτικα ή κλεμμένα έγγραφα, ως δήθεν πρόσφυγες. Όπως καταλαβαίνετε, η Ελλάδα των μνημονίων δεν μπορεί να φιλοξενήσει αυτούς τους ανθρώπους. Άλλωστε δεν αποτελεί τον τελικό τους προορισμό. Το ερώτημα λοιπόν είναι γιατί έρχονται εδώ; Γιατί ας πούμε δεν ακούμε τίποτα για τα τουρκο-βουλγαρικά σύνορα που είναι χερσαία και επομένως πολύ πιο ασφαλή από το πέρασμα του Αιγαίου ή ακόμα και του Έβρου;
Οι τούρκοι διακινητές προτιμούν να χρησιμοποιούν την Ελλάδα σαν προσφυγικό άξονα, με κίνδυνο οι δύσμοιροι πρόσφυγες να κινδυνεύουν να πνιγούν στο Αιγαίο ακριβώς επειδή η πατρίδα μας είναι χώρα μέλος της ζώνης Σένγκεν και άρα έχει τη δυνατότητα να χορηγεί τα απαραίτητα ταξιδιωτικά έγγραφα τύπου Σένγκεν και έτσι οι άνθρωποι αυτοί μπορούν να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς τη Γερμανία και τις άλλες δυτικοευρωπαϊκές χώρες μέλη της Σένγκεν.
Μία ενδεχόμενη έξοδος της Ελλάδας από τη Σένγκεν θα μείωνε συνεπώς αισθητά το κίνητρο των ανθρώπων αυτών να διασχίζουν την χώρα μας αφού η Ελλάδα θα έπαυε πλέον να αποτελεί μαγνήτη για τους πρόσφυγες.
Δεν θεωρείτε ότι υπάρχει κίνδυνος απομόνωσης της Ελλάδας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και στο πεδίο της γεωπολιτικής; Με άλλα λόγια, ενδεχόμενη έξοδος της Ελλάδας από τη Σένγκεν δεν θα έπληττε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα;
Όσοι υποστηρίζουν την οξύμωρη αυτή άποψη, κατά πάσα πιθανότητα ψεύδονται σκοπίμως. Η συμμετοχή της Ελλάδας στη Σένγκεν έχει δώσει βάση στις κατ’ εξακολούθηση απόπειρες υφαρπαγής των συνόρων μας από τους δανειστές και το ΝΑΤΟ.
Την αρχή έκαναν το περασμένο φθινόπωρο οι γερμανοί συντηρητικοί που διά στόματος Μάνφρεντ Βέμπερ ζήτησαν την χρησιμοποίηση συνοριοφυλάκων από τη Γαλλία, Γερμανία και δη τη Βαυαρία για τη δήθεν φύλαξη των συνόρων μας. Στη συνέχεια ο Γιούνκερ και η παρέα του πρότειναν τη δημιουργία της Νέας Frontex, δηλαδή της νέας Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής η οποία θα διαθέτει δικαίωμα αυτοτελούς δράσης στα Ελληνικά σύνορα και θα μπορεί να αναλαμβάνει δράση ακόμη και παρά τη διαφωνία της Ελληνικής κυβέρνησης. «Πάτημα» στην δρομολόγηση αυτή έδωσε και το επιχείρημα που ακούστηκε από τον επικεφαλής των Ευρωπαίων Φιλελευθέρων, ότι δήθεν δεν υπάρχουν Ελληνικά αλλά μονάχα ευρωπαϊκά σύνορα.
Αργότερα ήρθε η πρόταση της Μέρκελ μετά από συνάντηση με τον Νταβούτογλου για συμμετοχή του ΝΑΤΟ στις περιπολίες του Αιγαίου. Δηλαδή από την συζήτηση σχετικά με την στελέχωση και τις εξουσίες που θα έχει η νέα Frontex στα ελληνικά σύνορα, έφτασε μέσα σε τρεις μήνες η Ελληνική κυβέρνηση να αποδεχθεί την παρουσία διεθνούς ναυτικής δύναμης στο Αιγαίο, η οποία μάλιστα θα βρίσκεται υπό γερμανική διοίκηση. Η Γερμανία, όπως χρησιμοποίησε το ΔΝΤ στην Ελλάδα και επέμενε για την παραμονή του ΔΝΤ στην τρόικα, το ίδιο θέλει το ΝΑΤΟ στο Αιγαίο για τη διασφάλιση των γερμανικών συμφερόντων στην περιοχή.
Σαν να μην έφτανε αυτό, η συμφωνία για την επιχείρηση του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, την οποία αποδέχτηκε η ελληνική κυβέρνηση, δίνει στην Τουρκία τη δυνατότητα να συνεχίσει την πολιτική των γκρίζων ζωνών και της παράνομης αμφισβήτησης των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων στο Αιγαίο. Επιπλέον η εμπλοκή του ΝΑΤΟ εκλαμβάνεται και ως αδυναμία της Ελλάδας να διαχειριστεί την κατάσταση στα σύνορά της.
Για να ανατραπούν οι γερμανο-τουρκικοί σχεδιασμοί συνδιαχείρισης στο Αιγαίο, η Ελλάδα πρέπει να κλείσει τα σύνορά της και να αναθέσει την αποκλειστική φύλαξή τους στο Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό και στο Λιμενικό Σώμα που διαθέτουν τόσο τον εξοπλισμό, όσο και τα άρτια εκπαιδευμένα στελέχη για να φέρουν σε πέρας την αποστολή τους. Όσο διατηρείται εντός Σένγκεν, η Ελλάδα θα είναι δέσμια γεωπολιτικών συμφερόντων ξένων δυνάμεων και δεν θα αποφασίζει μόνη της για θέματα που αγγίζουν τα κυριαρχικά της δικαιώματα.
Ένα άλλο ζήτημα είναι οι οικονομικές επιπτώσεις της εξόδου από τη Σένγκεν. Τυχόν κατάρρευση της Σένγκεν υπολογίστηκε πρόσφατα από γερμανική δεξαμενή σκέψης ότι θα κοστίσει πολύ ακριβά στους ευρωπαίους πολίτες. Αυτό δεν θα έχει συνέπειες για την ήδη πολύπαθη ελληνική οικονομία;
Η συμφωνία Σένγκεν αφορά μόνο την κυκλοφορία των προσώπων και όχι των προϊόντων. Για παράδειγμα, καθημερινά εκατοντάδες φορτηγά διακινούν αγαθά προς την Ελλάδα από τη Βουλγαρία, ενώ η δεύτερη δεν είναι μέλος της Σένγκεν.
Επίσης, η Σένγκεν δεν πλήττει το δικαίωμα κυκλοφορίας και εγκατάστασης εντός Ε.Ε., που αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο των Ευρωπαϊκών Συνθηκών. Είναι ενδεικτικό άλλωστε ότι στην Μεγάλη Βρετανία που επίσης δεν συμμετέχει στη ζώνη Σένγκεν, έχουν εγκατασταθεί και εργάζονται 15.000 Έλληνες γιατροί, ενώ χιλιάδες Βρετανοί, Ιρλανδοί και Κύπριοι εργάζονται στην Ε.Ε. παρότι οι χώρες τους είναι εκτός Σένγκεν.
Θυμίζω ότι ο κ. Στουρνάρας εκτίμησε το κόστος διαχείρισης του προσφυγικού στα 600 εκ. ευρώ για το 2016, ενώ ο κ. Καμμένος είπε ότι μέχρι στιγμής η Ελλάδα έχει δαπανήσει 2,5 δις ευρώ για την προσφυγική κρίση, ο δε κ. Κοτζιάς δήλωσε πρόσφατα ότι το προσφυγικό μας κόστισε 2 δις ευρώ. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το συνολικό κόστος για την Ε.Ε. σε περίπτωση μη λειτουργίας της Σένγκεν ανέρχεται το πολύ σε 18 δις ευρώ ετησίως καθώς θα περιοριστεί το χερσαίο διασυνοριακό εμπόριο και οι υπηρεσίες. Αντιθέτως καθώς η Ελλάδα δεν διαθέτει καν χερσαία σύνορα με χώρες Σένγκεν για τη χώρα μας το κόστος της αποχώρησης από την Σένγκεν εκτιμώ ότι δεν θα ξεπεράσει τα 50 εκ. ευρώ ετησίως. Έτσι η ζημία είναι ελάχιστη και το κέρδος τεράστιο από την αποχώρηση της Ελλάδας από τη Συνθήκη Σένγκεν ακόμη και με οικονομικούς όρους.
Να προσθέσω επίσης ότι μία τέτοια εξέλιξη θα ωφελήσει σημαντικά το εισόδημα των Ελλήνων, και ιδιαίτερα όσων εργάζονται στον κλάδο του τουρισμού, που παραμένει ο μεγαλύτερος τομέας απασχόλησης στη χώρα. Αυτό προκύπτει από το γεγονός ότι η Ελλάδα εκτός Σένγκεν θα μπορεί ελεύθερα να άρει την υποχρεωτική βίζα που έχει επιβληθεί στους ρώσους τουρίστες. Έτσι η πατρίδα μας θα προσελκύσει ένα τουριστικό κοινό που είχε χάσει προς όφελος της Τουρκίας εξαιτίας και της Σένγκεν και που φέτος λόγω της ρωσο-τουρκικής σύγκρουσης δεν πρόκειται να πάει για τουρισμό στην Τουρκία.
Η έξοδός μας από τη Σένγκεν απλώς θα σημάνει την χρήση διαβατηρίων αντί αστυνομικής ταυτότητας οσάκις ταξιδεύουμε σε χώρες Σένγκεν, όπως συμβαίνει και για τους Κύπριους πολίτες. Για δε τους ευρωπαίους τουρίστες η Ελλάδα θα μπορούσε μονομερώς να καθορίσει ότι θα μπορούν να επισκέπτονται την πατρίδα μας με τη χρήση απλής αστυνομικής ταυτότητας, όπως συμβαίνει και τώρα.
Ποιες προβλέπετε ότι θα είναι οι εξελίξεις στο προσφυγικό το αμέσως επόμενο διάστημα;
Είναι σίγουρο ότι η βελτίωση των καιρικών συνθηκών την Άνοιξη θα αυξήσει τις προσφυγικές ροές από το Αιγαίο. Είναι βάσιμες λοιπόν οι εκτιμήσεις που υπολογίζουν τις αφίξεις σε 150.000 άτομα το μήνα. Καθώς οι κυβερνήσεις των υπόλοιπων ευρωπαϊκών κρατών απεργάζονται την διετή αναστολή της Συνθήκης Σένγκεν από τον Μάιο, είναι άμεσος ο κίνδυνος να εγκλωβιστούν στην Ελλάδα 400.000 πρόσφυγες.
Αν η κυβέρνηση συνεχίσει να συμπεριφέρεται σαν παρατηρητής των εξελίξεων η Ελλάδα θα μετατραπεί σε μία απέραντη Λαμπεντούζα. Προκειμένου να μειωθούν οι προσφυγικές ροές η Ελλάδα θα πρέπει επίσης να επικαλεστεί το άρθρο 72 της Συνθήκης Λειτουργίας της ΕΕ που μας δίνει το δικαίωμα παρέκκλισης από την εφαρμογή των διατάξεων του κεκτημένου της Σένγκεν, των ρυθμίσεων της Ε.Ε. περί προσφύγων και μάλιστα του Δουβλίνου 3 καθώς επίσης και των λοιπών ρυθμίσεων του περίφημου Χώρου δήθεν Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης της ΕΕ.
