Πίσω από τις λέξεις του κειμένου που έδωσε στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το μέλλον της γεωργίας και των τροφίμων στην Ευρώπη, ο Καθηγητής Θεσμών της ΕΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και πρώην Ευρωβουλευτής Νότης Μαριάς, αποκαλύπτει πολιτικές υποκρισίας απέναντι στους Ευρωπαίους παραγωγούς. Μιλώντας στο newshub.gr ο Νότης Μαριάς αναλύει το κείμενο της Κομισιόν, εντοπίζοντας κυρίως αρνητικά σημεία, σε μια Ευρωπαϊκή Ένωση που δε φαίνεται στην ουσία να θέλει να στηρίξει τους ανθρώπους που παράγουν, αλλά θα εξακολουθεί να εισάγει προϊόντα τρίτων χωρών!
Συγκεκριμένα, ένα χρόνο μετά τις αγροτικές διαδηλώσεις σε Βρυξέλλες, Παρίσι και άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε έναν «οδικό χάρτη» για το μέλλον της γεωργίας και των τροφίμων στην Ευρώπη, περιορίζοντας τις εισαγωγές προϊόντων που δεν ευθυγραμμίζονται με τα πρότυπα της ΕΕ.
Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Επιτροπής, αρμόδιος για τη συνοχή και τις μεταρρυθμίσεις, Ραφαέλε Φίττο, δήλωσε ότι μέσω αυτού του οδικού χάρτη, η Επιτροπή απαντά στην έκκληση του αγροδιατροφικού τομέα για ανάληψη δράσης, διαμορφώνοντας ένα μέλλον που θα είναι «ανταγωνιστικό, ανθεκτικό, δίκαιο και ελκυστικό για τις επόμενες γενιές».
Τόνισε, επίσης, ότι η Επιτροπή θα συνεργαστεί στενά με τον αγροδιατροφικό τομέα για να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητά του, ενισχύοντας την τοπική διάσταση και αποκαθιστώντας τη ζωτική σύνδεση μεταξύ τροφίμων, εδάφους, εποχικότητας, πολιτισμών και παραδόσεων. Υποσχέθηκε, δε, αποτελεσματική στήριξη και απτές επιπτώσεις για τις αγροτικές κοινότητες.
«Η ανακοίνωση αυτή», όπως λέει στο newshub.gr ο Νότης Μαριάς, «στηρίζεται σε ένα έγγραφο 28 σελίδων που έχει ετοιμάσει η Κομισιόν, το οποίο και δημοσιοποιήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου στις Βρυξέλλες. Θα έλεγα ως πρώτη παρατήρηση… «πολύ λίγα, πολύ αργά». Δηλαδή, τα μέτρα τα οποία προτείνει σε μεγάλο βαθμό δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τα σημαντικά προβλήματα των αγροτών στην Ευρώπη. Επίσης, για να τεθούν όλα αυτά σε εφαρμογή, θα αρχίσουν να λειτουργούν από το 2028 και μετά. Που σημαίνει ότι το επόμενο διάστημα που αντιμετωπίζει κρίση ο αγροτικός τομέας και στην Πατρίδα μας και στην Ευρώπη, δεν φαίνονται άμεσα μέτρα αντιμετώπισης του βιοτικού προβλήματος που αντιμετωπίζουν οι αγρότες. Και έρχονται όλα αυτά τα μέτρα πολύ αργά, διότι η Κομισιόν και συνολικά η ηγεσία της Ε.Ε. άφησαν τα πράγματα να εξελιχθούν σε μια κατεύθυνση αρνητική για την αγροτική οικονομία της Ευρώπης.
Εγώ ως ευρωβουλευτής, από το 2014 επεσήμαινα διάφορα στοιχεία τα οποία σήμερα αναγκάζεται να ομολογήσει με τον πιο πανηγυρικό τρόπο η ίδια η Κομισιόν. Π.χ. το γεγονός του αθέμιτου ανταγωνισμού των αγροτικών προϊόντων των τρίτων χωρών.
Δέχεται τώρα το κείμενο των 28 σελίδων ότι οι όροι και οι προϋποθέσεις με τις οποίες καλλιεργούνε τα αγροτικά προϊόντα στις τρίτες χώρες, είναι τελείως διαφορετικές σε σχέση με την Ευρώπη.
Δεν τηρούν τα προϊόντα που εισάγονται ούτε τις προδιαγραφές προστασίας της υγείας ούτε τις περιβαλλοντικές προδιαγραφές. Αλλά το να ομολογούν ότι εισάγονται προϊόντα από την Τουρκία αλλά και άλλες χώρες στην Ευρώπη με φυτοφάρμακα που στην Ευρώπη απαγορεύονται αυτό είναι μια πολιτική κατάντια. Διότι, δέχονται στην επίσημη έκθεση ότι κυκλοφορούν αγροτικά προϊόντα στην Ευρωπαϊκή αγορά τα οποία καλλιεργούνται με φυτοφάρμακα απαγορευμένα.
Κι ενώ έχουν απαγορεύσει στον Έλληνα αγρότη να χρησιμοποιεί αυτά τα φυτοφάρμακα που είναι επικίνδυνα και καλά κάνουν για να μας προστατεύσουν. Και από την άλλη επιτρέπουν την εισαγωγή ντομάτας, πατάτας και άλλων προϊόντων από την Τουρκία, που χρησιμοποιούν απαγορευμένα φυτοφάρμακα»…
«Είναι υποκρισία»
Στο σημείο αυτό, ο Νότης Μαριάς κάνει λόγο για μεγάλη υποκρισία από την πλευρά της Κομισιόν:
«Είναι υποκριτικό, γιατί αυτά τους τα επισημαίναμε στην Ευρωβουλή, από το 2014 μέχρι το 2019 που ήμουν ευρωβουλευτής. Αλλά και ευρωβουλευτές άλλων χωρών και η Κομισιόν δεν ενδιαφερόταν.
Σήμερα ομολογούν ότι επειδή δεν τηρούν τους περιβαλλοντικούς όρους οι τρίτες χώρες, είναι πιο φτηνά τα προϊόντα τους. Και ταυτόχρονα, ομολογούν επίσης, ότι υφίσταται έναν σκληρό ανταγωνισμό η Ευρωπαϊκή Γεωργία λόγω της ελεύθερης εισαγωγής αγροτικών προϊόντων από άλλες χώρες. Και αυτό γίνεται, γιατί υπάρχουν οι συμφωνίες ελευθέρων συναλλαγών ή ελευθέρου εμπορίου με τις άλλες χώρες. Εισάγονται τα αγροτικά προϊόντα από Καναδά, από Αυστραλία, από Μεσογειακές χώρες, από Αφρική. Και αυτή η μαζική εισαγωγή, δημιουργεί προβλήματα, στην παραγωγή των προϊόντων στην Ευρώπη και στο εισόδημα των αγροτών».
Στο ερώτημα μας αν θα μπορούσε να «σταθεί» ένα επιχείρημα ως προς την έλλειψη διατροφική επάρκειας στην Ευρωπαϊκή αγορά, ο Νότης Μαριάς δίνει την εξής κατηγορηματική απάντηση:
«Αυτό είναι ένα θέμα που το βάζει η Κομισιόν και το ονομάζει μάλιστα «Διατροφική Κυριαρχία», με την έννοια να μπορεί η Ευρώπη να έχει παραγωγή τροφίμων και προϊόντων προκειμένου να «σταθεί». Αλλά εδώ έχουμε για παράδειγμα την εισαγωγή τόνων λαδιού από την Τυνησία, που έπληξε τις τιμές παραγωγού και το εισόδημα του ελαιοπαραγωγού στην Ελλάδα και αυτό συνεχίζεται ακόμα και τώρα. Ακόμα και τουρκικό λάδι εισάγεται στην Ελλάδα.
Αυτά όλα προκαλούν προβλήματα στο βιοτικό επίπεδο και το εισόδημα των καλλιεργητών. Και για όλα αυτά τα ζητήματα, έγιναν κινητοποιήσεις πέρυσι στην Ευρώπη και την Ελλάδα. Τέθηκαν επί τάπητος. Και έρχεται τώρα η Κομισιόν να τα παραδεχτεί. Άρα έχει πολιτική ευθύνη για την πολιτική αυτή των ελευθέρων συναλλαγών, του ελευθέρου ανταγωνισμού και του νεοφιλελευθερισμού. Και οι ίδιοι άνθρωποι που έχουν την πολιτική ευθύνη, λένε τώρα πως θα έρθουν να μας σώσουν, πράγμα το οποίο δεν θα γίνει»…
Ο Καθηγητής Θεσμών της Ε.Ε. και πρώην Ευρωβουλευτής, καταγγέλλει επίσης την Κομισιόν, ότι «επιμένει ξανά στις εισαγωγές προϊόντων από τρίτες χώρες. Άρα δεν αναιρούν το θέμα αυτό. Δεύτερον θα δουλέψουν με βάση, λέει, την οικονομία της αγοράς, δηλαδή ελεύθερη κυκλοφορία προϊόντων και ανταγωνισμός. Και από κει και πέρα παραμένουν επίσης προσκολλημένοι στην περίφημη «πράσινη ανάπτυξη» και άρα στα μέτρα που λαμβάνονται για την προστασία του περιβάλλοντος, που αυτό σημαίνει επιβάρυνση του τρόπου παραγωγής».
Οι τέσσερις τομείς προτεραιότητας
Το όραμα της Επιτροπής για τη γεωργία και τα τρόφιμα, περιγράφεται σε τέσσερις τομείς προτεραιότητας:
Πρώτον, σε έναν «ελκυστικότερο» αγροδιατροφικό τομέα στην ΕΕ. Η Επιτροπή τονίζει ότι η γεωργία πρέπει να διαθέτει την απαραίτητη σταθερότητα για να ενθαρρύνει τους νέους να εισέλθουν στο επάγγελμα, μεταξύ άλλων μέσω δίκαιων εισοδημάτων και καλύτερης στοχευμένης δημόσιας στήριξης.
Δεύτερον, δίνεται προτεραιότητα στην ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα της γεωργίας και των τροφίμων στην ΕΕ. Οι εμπορικές διαπραγματεύσεις και συμφωνίες θα χρησιμοποιηθούν στο έπακρο, προστατεύοντας παράλληλα τα συμφέροντα των Ευρωπαίων γεωργών.
Τρίτη προτεραιότητα είναι να καταστεί ο γεωργικός τομέας της ΕΕ «διαχρονικός». Στον οδικό χάρτη που χαράσσει η Επιτροπή, αναγνωρίζεται η ανάγκη να συνδυαστεί η δράση για το κλίμα (στη μετάβαση μιας οικονομίας χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα), με την επισιτιστική ασφάλεια και τις ειδικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας. Οι γεωργοί θα πρέπει να ανταμείβονται για την υιοθέτηση φιλικών προς τη φύση πρακτικών.
Τέταρτον, προτεραιότητα δίνεται στις «δίκαιες συνθήκες διαβίωσης και εργασίας των αγροτικών περιοχών». Η Επιτροπή θα υποβάλει επικαιροποιημένο αγροτικό σχέδιο δράσης για να διασφαλίσει ότι οι αγροτικές περιοχές παραμένουν ζωντανές, λειτουργικές και βαθιά συνδεδεμένες με την πολιτιστική και φυσική κληρονομιά της ΕΕ.
Η μεταρρύθμιση της ΚΑΠ
Ο οδικός χάρτης περιλαμβάνει, επίσης, τη μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), για την απλούστευση και πιο στοχευμένη στήριξη προς τους γεωργούς που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή τροφίμων, με ιδιαίτερη έμφαση στους νέους γεωργούς και τους γεωργούς σε περιοχές με φυσικούς περιορισμούς.
Αργότερα, εντός του 2025, η Επιτροπή θα προτείνει μια ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων απλούστευσης για το ισχύον γεωργικό νομοθετικό πλαίσιο, μαζί με μια ψηφιακή στρατηγική της ΕΕ για τη γεωργία.