Να «μαζέψει τα ασυμμάζευτα» επιχειρεί πλέον ο υπουργός εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν μετά τη δριμύτατη επίθεση που εξαπέλυσε ο Ερντογάν κατά της ΕΕ την Κυριακή 1η Οκτωβρίου 2023 από το βήμα της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης. Στο πλαίσιο αυτό ο σουλτάνος είχε δηλώσει ότι η Άγκυρα «δεν πρόκειται να ανεχθεί νέες απαιτήσεις ή όρους στη διαδικασία ένταξης της Τουρκίας» στην ΕΕ. Και έκλεισε επισημαίνοντας ότι «η Τουρκία δεν περιμένει πλέον τίποτα από την Ευρωπαϊκή Ένωση που μας έκανε να αναμένουμε στην πόρτα της 60 χρόνια» (https://www.aa.com.tr. 1/10/2023).
Δεν πέρασαν όμως παρά λίγα 24ωρα και ο τουρκικός τύπος επανήλθε στο θέμα, αυτή την φορά προβάλλοντας άρθρο του Χακάν Φιντάν για τον ρόλο της Τουρκίας στον σύγχρονο κόσμο (www.dailysabah.com 5/10/2023).
Στο άρθρο αυτό του Χακάν Φιντάν που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Insight Turkey, που εκδίδεται από το Ίδρυμα Πολιτικών, Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών (SETA), περίοπτη θέση καταλαμβάνει η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας με τον τούρκο υπουργό εξωτερικών να σημειώνει ότι «η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει στρατηγική προτεραιότητα για την Τουρκία».
Και συνέχισε επισημαίνοντας ότι στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ το περασμένο καλοκαίρι ήταν ο ίδιος ο Ερντογάν που πρότεινε την αναζωογόνηση της ευρωπαϊκής πορείας της Άγκυρας με στόχο την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ. Όμως καθώς η απάντηση της ΕΕ ήταν «κάπως χλιαρή» αυτό «εξόργισε την Άγκυρα», παρατήρησε ο Φιντάν σε μια προσπάθεια να δικαιολογήσει τo ντελίριο του Ερντογάν κατά της ΕΕ. Και αφού ο Φιντάν τόνισε ότι θα ήταν δήθεν στρατηγικό λάθος της ΕΕ να αφήσει εκτός νυμφώνος την Άγκυρα επισήμανε ότι οι μακροχρόνιες ενταξιακές διαπραγματεύσεις ΕΕ-Τουρκίας στην ουσία καταδεικνύουν ότι η ΕΕ δεν τηρεί δήθεν μια αξιοκρατική διαδικασία αλλά λαμβάνει υπόψη της και άλλα κριτήρια όπως είναι «η πολιτική ταυτότητα ή το μέγεθος του πληθυσμού της Τουρκίας» Και κατέληξε καλώντας την ΕΕ να τηρήσει «την αρχή pacta sunt servanda και να διατηρήσει μια ενταξιακή διαδικασία προς ένα κοινό μέλλον αντί να βλέπει την Τουρκία ως ανταγωνίστρια σε διαφορετικούς τομείς (www.insightturkey.com 4/10/2023).
Όμως επικαλούμενος ο Χακάν Φιντάν την αρχή «pacta sunt servanda», φαίνεται ότι ξεχνά ότι στους όρους που τέθηκαν από την ΕΕ στην Άγκυρα προκειμένου να προχωρήσει η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας είναι και η επίλυση του Κυπριακού με βάση τα σχετικά Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών καθώς και η αποχώρηση των κατοχικών τουρκικών στρατευμάτων από το νησί.
Στο πλαίσιο αυτό καλό θα ήταν ο Χακάν Φιντάν να λάβει σοβαρά υπόψη του και το Ψήφισμα-ράπισμα που υιοθέτησε η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την Τετάρτη 13 Σεπτεμβρίου 2023 το οποίο, όπως αναλύσαμε σε προγενέστερη αρθρογραφία μας, έγινε δεκτό με ψήφους 434 υπέρ, 18 κατά και 152 αποχές.
Το Ψήφισμα λοιπόν αυτό σε σχέση με το Κυπριακό μεταξύ άλλων επισήμανε ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο «επαναβεβαιώνει ρητά την άποψή του ότι η μόνη βιώσιμη λύση στο κυπριακό ζήτημα είναι μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη διευθέτηση, συμπεριλαμβανομένων των εξωτερικών πτυχών του, στο πλαίσιο του ΟΗΕ, με βάση μια δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία με ενιαία διεθνή νομική προσωπικότητα, ενιαία κυριαρχία, ενιαία ιθαγένεια και πολιτική ισότητα, όπως ορίζεται στις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και με βάση τον σεβασμό των αρχών στις οποίες εδράζεται η Ένωση» (Παράγραφος 34 του Ψηφίσματος)
Για τον λόγο αυτόν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο «εκφράζει αποδοκιμασία για το γεγονός ότι η τουρκική κυβέρνηση έχει εγκαταλείψει τη συμφωνηθείσα βάση για μια λύση και το πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών, υποστηρίζοντας μόνη της τη λύση των δύο κρατών στην Κύπρο· καλεί την Τουρκία να εγκαταλείψει αυτήν την απαράδεκτη πρόταση για λύση δύο κρατών· καταδικάζει απερίφραστα κάθε ενέργεια διευκόλυνσης ή στήριξης με οποιονδήποτε τρόπο της διεθνούς αναγνώρισης της παράνομης αποσχιστικής οντότητας στην Κύπρο και τονίζει ότι οι εν λόγω ενέργειες βλάπτουν σοβαρά τις προσπάθειες να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον ευνοϊκό για την επανέναρξη των συνομιλιών διευθέτησης υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών· υποστηρίζει όλες τις εποικοδομητικές προτάσεις που αποσκοπούν στην άρση του αδιεξόδου στη διαδικασία διευθέτησης και καλεί την ΕΕ να αναλάβει πιο ενεργό δέσμευση στο θέμα αυτό»
Ως εκ τούτου η Ευρωβουλή «καταδικάζει το γεγονός ότι η Τουρκία εξακολουθεί να παραβιάζει τις αποφάσεις 550(1984) και 789(1992) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, που καλούν την Τουρκία να παραδώσει την περιοχή των Βαρωσίων στους νόμιμους κατοίκους της υπό την προσωρινή διοίκηση του ΟΗΕ, υποστηρίζοντας το άνοιγμα της πόλης των Βαρωσίων στο κοινό· θεωρεί ότι η παραβίαση αυτή υπονομεύει την αμοιβαία εμπιστοσύνη και, κατά συνέπεια, την προοπτική επανέναρξης των άμεσων συνομιλιών για μια συνολική λύση του κυπριακού προβλήματος· καλεί και πάλι επιτακτικά την Τουρκία να ανακαλέσει τις παράνομες και μονομερείς ενέργειές της στα Βαρώσια».
Και το Ψήφισμα καταλήγει εν προκειμένω ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο «καλεί περαιτέρω την Τουρκία να αποσύρει τα στρατεύματά της από την Κύπρο και να απόσχει από κάθε μονομερή ενέργεια που θα εδραίωνε τη μόνιμη διαίρεση της νήσου, καθώς και από ενέργειες που αλλοιώνουν τη δημογραφική ισορροπία· ζητά ως ζήτημα επείγοντος την επανάληψη των διαπραγματεύσεων για την επανένωση της Κύπρου υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ το συντομότερο δυνατό, από το σημείο στο οποίο είχαν διακοπεί στο Crans-Montana το 2017» (Παράγραφος 34 του Ψηφίσματος) .
Μετά από όλα αυτά θα συνεχίσει άραγε ο Χακάν Φιντάν να επιμένει στην τήρηση της αρχής «pacta sunt servanda»;