Αθήνα, 1/7/2019
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ/ΑΡΘΡΟ
ΑΝΑΛΥΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΕΥΡΩΠΑΙΚΕΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ
Καθώς ο Ερντογάν κλιμακώνει τις απειλές του κατά της Ελλάδας και της Κύπρου και η Τουρκία συνεχίζει να παραβιάζει την Κυπριακή ΑΟΖ οι κυρώσεις της ΕΕ κατά της Άγκυρας που δρομολογήθηκαν με απόφαση του πρόσφατου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου βρίσκονται πλέον στο στάδιο της προετοιμασίας από την γραφειοκρατία των Βρυξελλών προκειμένου να τεθούν σε ισχύ στις 15 Ιουλίου.
Θεωρούμε λοιπόν χρήσιμο να επικεντρωθούμε σε μια ανάλυση του πεδίου εφαρμογής των ενδεχόμενων κυρώσεων κατά της Τουρκίας.
Το καθεστώς επιβολής κυρώσεων εκ μέρους της ΕΕ συμπεριλαμβάνει διπλωματικές και οικονομικές κυρώσεις.
Οι διπλωματικές κυρώσεις, περιλαμβάνουν μέτρα όπως διακοπή των διπλωματικών σχέσεων ή συντονισμένη ανάκληση των διπλωματικών αντιπροσώπων της ΕΕ και των κρατών μελών της.
Οι κυρώσεις με στενότερη έννοια απαιτούν συγκεκριμένη νομική βάση στις συνθήκες της ΕΕ και περιλαμβάνουν:
1.Εμπάργκο όπλων που σημαίνει απαγόρευση της εξαγωγής στην Τουρκία όπλων και αγαθών διπλής χρήσης για στρατιωτική χρήση ή για στρατιωτικούς τελικούς χρήστες στην Τουρκία.
2.Περιορισμούς στην υποδοχή καταχωρισμένων προσώπων (απαγόρευση ταξιδίου): τα συγκεκριμένα πρόσωπα δεν μπορούν να εισέλθουν στην ΕΕ.
3.Δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων καταχωρισμένων προσώπων ή οντοτήτων: όλα τα περιουσιακά τους στοιχεία στην ΕΕ δεσμεύονται, ενώ τα πρόσωπα και οι οντότητες της ΕΕ δεν μπορούν να διαθέσουν κεφάλαια σε όσους είναι καταχωρισμένοι.
4.Οικονομικές κυρώσεις ή περιορισμούς σχετικά με συγκεκριμένους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας, όπως η απαγόρευση εισαγωγής ή εξαγωγής ορισμένων αγαθών, η απαγόρευση επενδύσεων, η απαγόρευση παροχής ορισμένων υπηρεσιών κλπ.
Ειδικότερα το φάσμα αυτόνομων οικονομικών και χρηματοοικονομικών κυρώσεων μπορεί να είναι ιδιαίτερα ευρύ και μπορεί να περιλαμβάνει:
α).Περιορισμούς στο εμπόριο διαφόρων αγαθών: απαγόρευση πώλησης ή προμήθειας βασικού εξοπλισμού που χρησιμοποιείται στον ενεργειακό τομέα, χρυσού, άλλων πολύτιμων μετάλλων και διαμαντιών, ορισμένου ναυτικού εξοπλισμού, ορισμένου λογισμικού, κλπ. β).Περιορισμούς στον χρηματοοικονομικό τομέα: δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας και των μεγάλων τουρκικών εμπορικών τραπεζών, ορίζοντας μηχανισμούς κοινοποίησης και έγκρισης για τις μεταφορές ποσών πάνω από κάποιο όριο προς τα τουρκικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
γ).Μέτρα στον τομέα των μεταφορών: απαγόρευση της πρόσβασης των τουρκικών εμπορικών πτήσεων στα αεροδρόμια της ΕΕ, απαγόρευση της συντήρησης και εξυπηρέτησης των τουρκικών εμπορικών αεροσκαφών ή πλοίων που μεταφέρουν απαγορευμένα υλικά ή αγαθά.
δ).Απαγόρευση παροχής τουριστικών υπηρεσιών στην Τουρκία καθώς και περιορισμούς στην πρόσβαση της Τουρκίας σε ορισμένες ευαίσθητες τεχνολογίες και υπηρεσίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για έρευνα και παραγωγή πετρελαίου.
Στους περιορισμούς στην οικονομική συνεργασία ΕΕ-Τουρκίας μπορούν επίσης να συμπεριληφθούν αποφάσεις που να ζητούν:
Ι. Από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να αναστείλει την υπογραφή νέων χρηματοδοτικών πράξεων στην Τουρκία.
ΙΙ.Από τα κράτη μέλη της ΕΕ να συντονίσουν τις θέσεις τους στο πλαίσιο του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΤΑΑ), με σκοπό να αναστείλουν επίσης τη χρηματοδότηση νέων εργασιών στην Τουρκία.
ΙΙΙ.Την αναστολή εφαρμογής προγραμμάτων διμερούς και περιφερειακής συνεργασίας της ΕΕ με την Τουρκία.
Τα περιοριστικά μέτρα ή «κυρώσεις» αποτελούν βασικό εργαλείο της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) και θα μπορούσαν επίσης να συμπεριλαμβάνουν:
1.Τον τερματισμό των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, ώστε να αναγκαστεί η Τουρκία να συμμορφωθεί με το διεθνές δίκαιο.
2.Τη διακοπή της χρηματοδότησης από την ΕΕ που μόνο για το προσφυγικό ανέρχεται σε 6 δις ευρώ εκ των οποίων 2,22 δις ευρώ έχουν ήδη εκταμιευθεί ενώ οι αναληφθείσες συμβατικές δεσμεύσεις ανέρχονται σε 3,45 δις ευρώ.
Όπως επισημάναμε σε προηγούμενο άρθρο μας «καθώς το 52% των τουρκικών εξαγωγών κατευθύνονται στην ΕΕ είναι προφανές ότι η επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας θα δημιουργήσει σοβαρά οικονομικά προβλήματα στην τουρκική οικονομία. Και αυτό είναι κάτι το οποίο η Άγκυρα δεν μπορεί να αγνοήσει ιδίως τώρα που η «κατρακύλα» της τουρκικής λύρας δεν έχει σταματημό».
Τι θα κάνει λοιπόν ο Σουλτάνος μετά και την πρόσφατη εκλογική του ήττα στην Κωνσταντινούπολη; Θα συνεχίσει τις απειλές σε Θράκη, Αιγαίο, και Κύπρο ή θα ανακρούσει πρύμνα;
Και μάλιστα ενόψει και των πρόσφατων σκληρών Αμερικανικών αποφάσεων κατά της Τουρκίας λόγω της αγοράς εκ μέρους της Άγκυρας των ρωσικών πυραύλων S-400;
Οψόμεθα. Σε κάθε περίπτωση πάντως η Ελληνική πλευρά οφείλει να παραμένει σε αυξημένη επαγρύπνηση.
